STEM ZAMBEZI als Northern Enlightenment!
De Enlightenmentz of the Year verkiezing is in het leven geroepen door uitgeverij Industrielinqs en is bedoeld om producten en processen die de groene industriële revolutie kunnen veroorzaken een duwtje in de rug te geven. Stem uiterlijk 19 januari op: Zambezi!!
De regio Eemsdelta is tenslotte bij uitstek geschikt voor een bioraffinaderij als Zambezi!
Wie zit er achter?
Het Amsterdamse technologiebedrijf Avantium, ook bekend als de ontwikkelaar van PEF als bio-alternatief voor de kunststof PET.
Wat is Zambezi?
Binnen het project Zambezi wordt een bioraffinaderij ontworpen die onder andere zuivere glucose gaat maken uit houtsnippers. De raffinaderij krijgt drie productstromen. Het is de verwachting dat de installatie straks voor een derde lignine oplevert, dat vooralsnog in energie zal worden omgezet. Overigens wordt veel onderzoek gedaan naar omzetting van lignine naar hoogwaardigere producten. Een ander derde deel van de opbrengst van de bioraffinaderij zal bestaan uit verschillende suikers, met verschillende toepassingsmogelijkheden waaronder kunststoffen.
En een derde deel wordt dus zuivere glucose. Gert-Jan Gruter (Chief Technology Officer van Avantium): ‘Het product is dusdanig zuiver dat het zelfs geschikt zou kunnen zijn voor de voedingsmiddelenindustrie. Zoetstoffen en bindmiddelen uit hout dus! Twee studenten van de diëtetiekopleiding van de Hanzehogeschool in Groningen hebben marktonderzoek gedaan en kwamen tot de conclusie dat veel bedrijven uit de foodsector zeker geïnteresseerd zijn in deze nieuwe ingrediënten. Er wordt hier en daar nog wel kritisch gereageerd. Er zouden furanen zoals furfural en HMF zitten in glucose uit houtachtige biomassa. Maar dat gebeurt alleen bij hydrolyseprocessen die onder hogere temperaturen plaatshebben. Wij hebben juist een proces op kamertemperatuur ontwikkeld. Geweldig toch dat we zowel energie, grondstoffen voor de chemie als ingrediënten voor de voedingsmiddelenindustrie kunnen produceren uit agro- en houtafval. Dan heb je ook geen discussie meer over het gebruik van zetmeel voor chemie.’
Hoe staat het er voor met Zambezi?
Inmiddels wordt een proefinstallatie gebouwd op het Limburgse chemieterrein Chemelot. De volgende fase na de proefopstelling is de bouw van een volwaardige fabriek. Hiervoor lijkt volop interesse. Zowel Amsterdam als de Eemsdelta zijn zeer geïnteresseerd in de komst van een dergelijke bioraffinaderij. Voordeel is dat de technologie die door Avantium wordt ontwikkeld, is gebaseerd op een proces dat al een eeuw oud is. Gruter: ‘Omdat we voortborduren op een bestaand proces, het aantal stappen minder is en de belangrijkste producten bestaande bulkprodukten zijn, verwacht ik dat er veel eerder een business case is.’
De Bergius-technologie werd vanaf 1916 ontwikkeld en vanaf 1935 commercieel toegepast voor de productie van zuivere glucose. De technologie werd gaandeweg minder populair doordat het zeer energie-intensief is. Gruter: ‘Dat hebben we met een aantal aanpassingen aangepakt, waardoor de technologie momenteel weer zeer interessant is. Het leuke is dat een dergelijke raffinaderij gewoon in Nederland gebouwd kan worden, gevoed met lokale grondstoffen. We hebben al eens met Staatsbosbeheer berekend hoeveel wij nodig hebben en hoeveel organisch afval er jaarlijks uit de bossen komt. Dat komt aardig met elkaar overeen.’
Waarom moet Avantium met het Zambezi-project de Project Enlightenmentz winnen?
Avantium lijkt met het Zambezi-project korte metten te maken met de spagaat waarin de chemie zich kan bevinden als het gaat om de inzet van biomassa. Het mag niet ten koste gaan van de beschikbaarheid van voedsel. Hier worden juist voedingsmiddelen, ofwel zuivere glucose, toegevoegd vanuit reststromen. Afval wordt dus voedsel! Als dat geen Cradle2cradle is?